سن عقل (از 3 گانه راه های آزادی)

مجموعه رمان‌های راه‌های آزادی که توسط سارترنوشته شده است، مانند قالی پرنقش و نگاری است که غرض آن طرح تصویری خلاصه و اجمالی از طرق متعددی است که مردم برای نیل به آزادی بر می‌گزینند. اما بافت آن به روش و اسلوب‌های مختلف و گوناگونی است که سرانجام هم ناتمام مانده است. جلد اول این مجموعه سن عقل و جلد دوم آن تعلیق یا عفو نام دارد که هر دو در سال 1945 منتشر گردیدند. و جلد سوم این مجموعه عذاب روح یا دلمردگی نامیده می‌شود که در سال 1949 منتشر شد. سرانجام در نوامبر و دسامبر همین سال سارتر دو فصل از جلد چهارم این مجموعه را به نام دوستی عجیب یا مسخره نگاشت که در مجله عصر جدید منتشر شد. ولی بعد اعلام کرد که دیگر قصد ادامه آن را ندارد و بدین‌گونه اتمام این مجموعه نافرجام ماند.

گزیده ای از کتاب :

ماتیو با تأسف مبهمی دور شد. دورانی از زندگی‌اش را با پرسه زدن در خیابان‌ها و بارها با هر کس و ناکسی گذرانده بود، با هر کسی که اول دعوتش می‌کرد. آن روزگار دیگر تمام شده بود. از این‌جور کارها هیچ‌وقت چیزی عایدش نشد. خوش‌برخورد بود. دلش می‌خواست برای جنگ به اسپانیا برود. قدم‌هایش را تندتر برداشت. با خشم فکر کرد «به‌هرحال، حرفی نداشتیم به‌هم بگوییم.» جعبهٔ سبز را از جیبش بیرون کشید. «از مادرید آمده، ولی برای آن مرد فرستاده نشده. لابد کسی آن را به او داده. قبل از دادنش، چندبار به آن دست کشید، چون از مادرید آمده.» یاد چهرهٔ مرد و حالتش موقع نگاه کردن به تمبر افتاد. یک شیفتگی عجیب. ماتیو حین راه رفتن به تمبر نگاه کرد و بعد، کارتن را دوباره توی جیبش گذاشت. قطاری سوت کشید و ماتیو فکر کرد «پیر شده‌ام.»